Disleksi Değerlendirmelerinde Kullanılan Test ve Araçlar

Disleksi tanısı, yalnızca bir gözleme dayalı olarak değil; çocuğun dil, okuma, yazma ve bilişsel gelişim alanlarındaki performansının dikkatle değerlendirilmesiyle konur. Bu amaçla hem uluslararası kaynaklı hem de Türkiye’de geliştirilmiş çeşitli ölçüm araçları kullanılır. Bu testler, çocuğun öğrenme sürecine dair daha bütüncül bir bakış sunar ve gerekli eğitim desteği için yol haritası oluşturur.
Disleksi tanısı, yalnızca bir gözleme dayalı olarak değil; çocuğun dil, okuma, yazma ve bilişsel gelişim alanlarındaki performansının dikkatle değerlendirilmesiyle konur. Bu amaçla hem uluslararası kaynaklı hem de Türkiye’de geliştirilmiş çeşitli ölçüm araçları kullanılır. Bu testler, çocuğun öğrenme sürecine dair daha bütüncül bir bakış sunar ve gerekli eğitim desteği için yol haritası oluşturur.
Erken yaş grubunda (4–6 yaş) kullanılan Dyslexia Early Screening Test (DEST), çocukların okuma güçlüğü açısından risk taşıyıp taşımadığını belirlemeye yönelik ön tarama amaçlı bir testtir. Uygulama sırasında sözel ve görsel bazı görevler yer alır. Kısa sürede tamamlanabilen bu test, tanıdan çok erken yönlendirme için yol göstericidir.
İlkokul ve ortaokul yaş grubundaki öğrenciler için kullanılan Dyslexia Screening Test (DST-J ve DST-S) ise çocuğun okuma, yazma, hafıza ve fonolojik farkındalık alanlarındaki becerilerini çok yönlü olarak değerlendiren bir test paketidir. Yaşa uygun farklı bölümleri içerir ve uygulaması bireyseldir.
Türkçeye uyarlanmış okuma-yazma değerlendirme testleri (Yöret, KOTT, DİPA gibi), çocuğun okuma hızı, yazı becerisi ve anlama düzeyini ölçmeye yarar. Bu testler genellikle öğretmen eşliğinde ya da bireysel olarak uygulanır ve çocuğun okuma yazma gelişimini sistemli biçimde ortaya koyar.
Bilişsel profili ortaya koymak amacıyla uygulanan WISC-V zeka testi, disleksiyle ilişkili olabilecek işlemleme hızı ve çalışma belleği gibi alanlarda önemli ipuçları verir. Bu test yalnızca uzman bir psikolog tarafından bireysel olarak uygulanabilir.
NEPSY-II, çocuğun dikkat, hafıza, motor beceriler ve dil gelişimi gibi pek çok alandaki performansını ölçen nöropsikolojik bir değerlendirme aracıdır. Fonolojik işleme ve sözel bellek alanlarına yönelik detaylı alt testler içerdiğinden, disleksi tanısı sürecinde destekleyici olarak kullanılır.
Ayrıcaokuma testleri ile çocuğun gerçek kelimeleri ve anlamsız kelimeleri nasıl çözdüğü analiz edilir. Otomatik okuma ve fonolojik farkındalık sorunları bu testler sayesinde daha net anlaşılabilir. Özellikle anlamsız kelimelerde yaşanan zorlanmalar, disleksiyle ilgili önemli bir belirti olabilir.
Türkiye’de geliştirilen DİTA, M-FAST, DİSBA gibi tarama testleri ise daha çok sınıf ortamında uygulanmak üzere tasarlanmıştır. Bu araçlar tanı koymaktan çok, öğretmenlerin ya da uzmanların riskli öğrencileri erken fark edip yönlendirmesini sağlar.

Program hangi yaş grupları için uygundur?
Tamamını Oku
Nasıl bir ilerleme yöntemi izleniyor?
Tamamını Oku
Programda hangi beceriler geliştiriliyor?
Tamamını Oku